Αργοστόλι

Το Ναυτικό Μουσείο βρίσκεται στα Φάρσα, χωριό που υπάγεται στον Δήμο Αργοστολίου. Ιδρύθηκε το 1997 με σκοπό την έκθεση της σχέσης μεταξύ ανθρώπου και θάλασσας,. Μεταξύ των εκθεμάτων βρίσκονται Ναυτικά Αρχεία του Ιονίου, μακέτες πλοίων, γκραβούρες, χάρτες, πίνακες, ναυτικά όργανα, βιβλία πλοίων κ.α. Είναι μια αξιόλογη προσπάθεια ώστε ο επισκέπτης να μάθει πολλά για το νησί που η ναυσιπλοΐα είναι ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που συνθέτουν τον ναυτικό της χαρακτήρα. Η γνώση και η εμπειρία των μελών του μουσείο οδήγησε στο γεγονός ότι το 2010 θα πραγματοποιηθεί στα Φάρσα το 8^ο Πανελλήνιο Συνέδριο των Ναυτικών Μουσείων.

Περνώντας τον Κούταβο βρίσκεται, χτισμένο σε κοιλάδα κάτω από το λόφο «Φανερό» το χωριό Προκοπάτα. Είναι φημισμένο λόγο της πηγής που αναβλύζει ένα από τα πιο ποιοτικά νερά της Κεφαλονιάς. Τα έξοδα για την συντήρηση της πηγής καλύπτονται από τους ντόπιους μέσω του πολιτιστικού συλλόγου στης περιοχής.

Ένας ακόμα λόγος που το χωριό είναι φημισμένο είναι επειδή εκεί βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας. Η περιοχή αρχικά ονομαζόταν Άγιος Βάρβαρος και όχι Αγία Βαρβάρα. Πήρε το όνομα του το 1912 όπου σύμφωνα με τις διηγήσεις των χωρικών ένα προσφυγόπουλο έπεσε από μεγάλο ύψος, από το σημείο που είναι σήμερα το εκκλησάκι και δεν έπαθε ούτε μια γρατσουνιά. Το γεγονός το εξήγησε το ίδιο το παιδί και περιέγραψε ότι μια γυναίκα ντυμένη στα λευκά το κατέβασε με ασφάλεια. Από το σημείο αυτό υπήρχε μια μικρή φλόγα η οποία δεν έσβηνε ποτέ. Λίγα χρόνια αργότερα κάποιοι κάτοικοι αποφάσισαν να εξερευνήσουν το σημείο από όπου προερχόταν η φλόγα. Μια σπηλιά ήταν εκεί και μόλις εισήλθαν οι κάτοικοι μια λάμψη σκέπασε τα πάντα. Απτόητοι συνέχισαν την πορεία τους μέσα στο σπήλαιο και ανακάλυψαν την εικόνα της Αγίας Βαρβάρας. Η εικόνα αυτή είχε θαυματουργικές ιδιότητες και έκανε πολλά θαύματα μεταξύ των άλλων σταμάτησε την επιδημία που έχει εξαπλωθεί στο νησί και θέριζε δεκάδες άτομα γι’ αυτό καθιερώθηκε ως προστάτρια του Αργοστολίου.

Το 1953 η εικόνα εξαφανίστηκε, μάλλον κλάπηκε παρόλα αυτά κάθε 4 Δεκέμβρη που είναι η γιορτή της εκκλησίας, οι πιστοί προσφέρουν βρασμένο σιτάρι για να την τιμήσουν ως προς την βοήθεια που τους προσέφερε κατά την διάρκεια της πανώλης.

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορία Κεφαλονιάς και Ιθάκης που βρίσκεται στα Δαυγάτα, απόσταση 5χλμ από το Αργοστόλι, δίνει την δυνατότητα στο επισκέπτη να γνωρίσει την φυσική ομορφιά, την χλωρίδα και την πανίδα, το θαλάσσιο περιβάλλον των δύο νησιών, τα γεωλογικά φαινόμενα καθώς και τον Εθνικό δρυμό του Αίνου, του βουνού της Κεφαλονιάς με την ιδιαίτερη βλάστηση του. Το Μουσείο ιδρύθηκε το 1996 από την Εταιρία Προστασίας Φύσεως Κεφαλονιάς και Ιθάκης σε συνεργασία με την τέως Κοινότητα Δαυγάτων και του Πολιτιστικού της Συλλόγου και βραβεύτηκε το 2001 από την Ακαδημία Αθηνών. Σκοπό έχει να ενημερώσει για τον πολύπλευρο φυσικό πλούτο των νησιών, να ευαισθητοποιήσει τους επισκέπτες για θέματα που αφορούν το περιβάλλον και να τους προτρέψει για την προστασία του. Μέσα στο μουσείο εκτός από τα εκθέματα φυτικών και ζωικών ειδών που χαρακτηρίζουν την οικολογική ιδιομορφία των περιοχών αυτών περιλαμβάνεται και Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με Βιβλιοθήκη «Herbarium» που χρησιμοποιείται για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Τρία χιλιόμετρα έξω από το Αργοστόλι βρίσκονται τα ερείπια της αρχαία Κράνης, τείχη που χρονολογούνται τον 7^ο με 6^ο π.Χ. Σήμερα σώζονται τα ερείπια περιμέτρου 4χλμ και είναι γνωστά ως Κυκλώπεια τείχη λόγω του τεράστιου μεγέθους τους. Αυτή σμίλευση του βράχου από όπου προέρχονται δηλώνει την πανάρχαια ίδρυση της Κράνης και μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες για την ελληνική οχυρωματική τέχνη. Στην περιοχή συναντάμε και υπολείμματα ενός δωρικού ναού αφιερωμένο στην θεά Δήμητρα και την κόρη της Περσεφόνη, όπως μαθαίνουμε από την επιγραφή που φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο με την αφιέρωση «Τριοπίς Δάματρι και Κόρα», που σημαίνει η Τριόπιδα αφιερώνει στην Δήμητρα και στην κόρη της. Στην νότια πλευρά του λόφου, η οποία ονομάζεται “Ρίζα” και στην αρχαιότητα λειτουργούσε ως νεκρόπολη της Κράνης βρέθηκαν τάφοι της προμηκυναϊκής περιόδου.

Η λεωφόρος που διασχίζει όλη την αγορά και το λιμάνι του Αργοστολίου ονομάζεται Αντώνη Τρίτση και ονομάστηκε έτσι από τον Κεφαλονίτη πολιτικό όπου το άγαλμα του βρίσκεται στην είσοδο της πόλης, κοντά στο κλειστό Γυμναστήριο. Ξεκινάει από τον Κούταβο. Μια περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα στα ήρεμα νερά της λιμνοθάλασσα ενός του αρκετά ανεπτυγμένου υγροβιότοπου με πάπιες και κύκνους, που πολλοί επιλέγουν για περίπατο. Εκεί βρίσκεται και ένα μικρό νησάκι το λεγόμενο "ποντικονήσι", στο οποίο πλέον δεν επιτρέπεται η πρόσβαση. Από την άλλη πλευρά συναντάει κανείς την βοή των αυτοκινήτων που κατευθύνονται προς το Αργοστόλι. Μαγαζάκια όλων των ειδών μπορεί να συναντήσει ο επισκέπτης καθώς διασχίζει την οδό. Στο λιμάνι που αποτελεί ένα από τα ελάχιστα φυσικά λιμάνια σε ολόκληρη την Μεσόγειο, υπάρχει όμορφο πλακόστρωτο με βότσαλα άσπρα και μαύρα τα οποία δημιουργούν υπέροχα σχέδια. Φοίνικες και παγκάκια συμπληρώνουν το τοπίο. Μια βόλτα που σίγουρα δημιουργεί μια αρκετά ρομαντική διάθεση ειδικότερα το βράδυ καθώς τα φώτα αντανακλούν στα νερά του λιμανιού.

Λίγο πριν την είσοδο στην πόλη βρίσκεται η Γέφυρα Δεβοσέτου και ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Ελβετού μηχανικού Κάρολου-Φίλιππου De Bosset, αξιωματικό του Αγγλικού στρατού και διοικητή της Κεφαλονιάς που εμπνεύστηκε την κατασκευή της το 1813. Σκοπός του ήταν να αποτρέψει την είσοδο των κατοίκων στο Αργοστόλι μέσω του Κουτάβου που τα παλιά χρόνια η περιοχή ήταν συνώνυμη με την ελονοσία και τον θάνατο. Είναι η μεγαλύτερη λίθινη γέφυρα επί θαλάσσης αφού έχει μήκος 900 μέτρα. Αρχικά ήταν ξύλινη πασσαλόπηκτη. Λόγω της διέλευσης των ανθρώπων και των ζώων μετά την ισοπέδωση του λόφου του Μέτελα, την μετέτρεψαν σε λίθινη. Η πρώτη της κατασκευή είχε καμάρες κάθε 4 μέτρα και ολοκληρώθηκε μετά από τρία χρόνια. Μετά το τέλος του έργου ο De Bosset πρότεινε την ανέγερση ενός μνημείου προς τιμήν του έθνους. Έτσι κατασκευάστηκε στη μέση της γέφυρας ένας μαρμάρινος οβελίσκος ύψους 10μ ο οποίος συμβόλιζε την ευγνωμοσύνη της Βουλής των Κεφαλονιτών προς την Μεγάλη Βρετανία. Στο τέλος της βρίσκεται το Αγγλικό, Ιταλικό και Ελληνικό Κοιμητήριο της Μονής του Δραπάνου. Ανακαινίστηκε από τον Νάπιερ (1822-1830). Κατά την διάρκεια της Ιταλικής και Γερμανικής Κυριαρχίας υπέστη αρκετές ζημιές από βομβαρδισμούς όμως η γέφυρα παρέμενε αλώβητη. Ο σεισμός του 1953 υπέφερε επιπλέον ζημιές. Βούλιαξε ένα μεγάλο κομμάτι της ενώ είχε αρκετές ρωγμές παρόλα αυτά η γέφυρα συνέχιζε να στέκεται περίλαμπρα. Το 1970 χαρακτηρίστηκε ως μνημείο διατηρητέο και προστατεύεται από διεθνείς αρχές. Σήμερα δεν επιτρέπεται η διέλευση αυτοκινήτων και έχει γίνει πεζόδρομος κατάλληλος για βόλτα, ειδικότερα το βράδυ μιας και προσφέρει ειδυλλιακή ατμόσφαιρα.

Το Λιθόστρωτο είναι ο κύριος εμπορικός δρόμος της πόλης. Πολλά εμπορικά μαγαζιά εκτείνονται και από τις δύο πλευρές ενός δρόμου περίπου 4 μέτρων. Πριν από τον σεισμό ήταν ένας δρόμος μήκους περίπου χίλια μέτρα στρωμένος με κάτασπρους κυβόλιθους από όπου πήρε και το όνομα του. Διατηρεί το όνομα του μέχρι σήμερα. Ξεκινάει από την πλατεία Καμπάνας μια πλατεία συνδεδεμένη με μνήμες των Κεφαλονιτών για ελευθερία. Ιστορικά ονομαζόταν πλατεία Αγίου Μάρκου και ύστερα σε πλατεία Ελευθερίας όταν το 1797 με την έλευση των Δημοκρατικών Γάλλων έκαψαν οι ντόπιοι το Libro d’oro δηλαδή το Βιβλίο των Ευγενών καταργώντας με αυτό τον τρόπο τις ταξικές διαφορές. Στην πλατεία το 1770-1790 οικοδομείται ο Πύργος του Ωρολογίου με την μεγάλη καμπάνα για να σημαίνει τις ώρες και έδωσε το όνομα στην πλατεία. Εκτός από τις ώρες σήμανε σε συναγερμό από πυρκαγιά και σε εθνικές επετείους. Στο ισόγειο του Πύργου λειτούργησε χωροφυλακή με την προσθήκη δύο χαμηλών πτερυγών. Με τον σεισμό του 1953 ο Πύργος καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε στην σημερινή μορφή του. Ο δρόμος αυτός τελειώνει λίγο μετά την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος η οποία κοσμείται από ένα επίχρυσο ξυλόγλυπτο τέμπλο, που μεταφέρθηκε εκεί από την παλιά Μητρόπολη.

Στο τέλος του Λιθόστρωτου βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο το οποίο θεμελιώθηκε το 1957 και ολοκληρώθηκε το 1960 αφού αντικαταστάθηκε το ήδη υπάρχον το οποίο γκρεμίστηκε με τον σεισμό του 1953. Ο σεισμός προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο κτήριο και χάθηκαν αρκετά ευρήματα από τις πρώτες ανασκαφές του Π. Καββαδία και του αρχαιολόγου Σπ. Μαρινάτου. Από τους συνεχείς σεισμούς στην περιοχή χρειάστηκε η ριζική επισκευή του όπου ξεκίνησε το 1998 και ολοκληρώθηκε το 2002 από το Υπουργείο πολιτισμού. Το Μουσείο διαθέτει τρεις αίθουσες που χρονολογούνται από την Παλαιολιθική έως την υστερορωμαϊκή περίοδο. Συγκεκριμένα στην αίθουσα 1 εκτίθενται εργαλεία της παλαιολιθικής περιόδου που βρέθηκαν στην Σάμη, στο Φισκάρδο και στην Σκάλα καθώς και σκεύη της Μεσοελλαδικής περιόδου από τους τάφους στα Κοκολάτα. Στην αίθουσα 2 βρίσκονται ευρήματα από την μυκηναϊκή περίοδος τα οποία προέρχονται από τάφους. Τέλος στην αίθουσα 3 βρίσκονται ευρήματα που σχετίζονται με την Τετράπολη, τέσσερις πόλεις-κράτη Πάλη-Κράνη-Πρόνοι-Σάμη, του 5^ου αιώνα όπως δηλαδή ήταν χωρισμένη η Κεφαλονιά την περίοδο αυτή. Αντικείμενα από τα ρωμαϊκά νεκροταφεία Φισκάρδου, Μεταξάτων και Κράνης βρίσκονται επίσης εκεί.

Επόμενος σταθμός είναι η Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη όπου στεγάζεται και το Λαογραφικό μουσείο. Ιδρύθηκε το 1924 και απαριθμεί 60.00 τόμους όπου οι περισσότεροι περιλαμβάνουν υλικό από την προσεισμική Κεφαλονιά. Υπάρχουν αρκετά χειρόγραφα και σπάνιες εκδόσεις όπως το Λεξικό του Σουϊδά, η αρχαιότερη «εν ζωή» εγκυκλοπαίδεια ηλικίας χιλίων ετών φτιαγμένη από αρχαία και μεσαιωνικά υλικά και περιλαμβάνει σπάνια λήμματα των οποίων η χρήση έχει σταματήσει. Σημαντικό είναι να αναφερθεί οτι φιλοξενείται η συλλογή έργων τέχνης του Π. Χαροκόπου.

Στο ισόγειο του κτηρίου βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο, το οποίο ιδρύθηκε το 1962 από την Ελένη Μ. Κοσμετάτου και άρχισε να λειτουργεί το 1966 με δαπάνες του Ευάγγελου Μπασιά. Σκοπός του μουσείου ήταν να διατηρηθεί η μνήμη της Κεφαλονιάς πριν από τον καταστροφικό σεισμό του 1953 για αυτό και το υλικό του είναι από τις αρχές του 15^ου αιώνα μέχρι το 1848. Λαογραφικά στοιχεία όπως πορσελάνες, ασημικά, κεντήματα κεφαλονίτικης τέχνης, λιθογραφίες, σκεύη, γλυπτά, εργαλεία, νομίσματα και περίπου 3.000 φωτογραφίες, καθώς και η φημισμένη κρεβατοκάμαρα παλιού ρυθμού στέλνει τον επισκέπτη να ζήσει για λίγο σε μια περιοχή με έντονο πολιτισμό.

Η ιστορία του Θεάτρου πηγαίνει πολύ πίσω στον χρόνο όταν ένας ευγενής της περιοχής ο Αλέξανδρος Σολωμός το 1853 γκρέμισε το αρχοντικό του και ανήγειρε το πρώτο θέατρο. "Ο Κέφαλος" όπως τον γνωρίζουμε σήμερα με διαφορά ότι δεν είναι στην ίδια θέση, κτίστηκε το 1856 από μια ιδιότυπη εταιρία με επικεφαλή κάποιο Ενετό αρχιτέκτονα και εγκαινιάστηκε το 1858 με την Τραβιάτα του Βέρντι. Πολλές παραστάσεις δόθηκαν σε αυτό ώσπου το 1943 κάηκε από μια γερμανική εμπρηστική βόμβα και με τον σεισμό του 1953 σωριάστηκε εντελώς. Στα χρόνια που πέρασαν έγιναν προσπάθειες για την δημιουργία θεάτρου στην πόλη. Την περίοδο 1976-77 το θέατρο άλλαξε θέση και κατασκευάστηκε στην θέση που είναι σήμερα σε ένα ιδιαίτερα επιβλητικό κτήριο και κατά την περίοδο 1983-86 αρχίζει να αποκτά μορφή μέχρι το 1994 όπου γίνονται και τα εγκαίνια του στα οποία παραβρέθηκε η Μελίνα Μερκούρη. Το 2005 ύστερα από μελέτη διαπιστώνεται ότι χρειάζεται να ανακαινιστεί μιας και υπήρχαν προβλήματα στατικότητας. Το έργο ολοκληρώθηκε το 2007 και έκτοτε "Ο Κέφαλος" λειτουργεί κανονικά ανεβάζοντας πολλές παραστάσεις και προσφέροντας διασκέδαση και ψυχαγωγία σε πλήθος ανθρώπων.

Η πλατεία Βαλλιάνου είναι η κεντρική πλατεία του Αργοστολίου. Ονομάστηκε έτσι από τον ευεργέτη της Κεφαλονιάς Παναγή Βαλλιάνο όπου ο ανδριάντας του βρίσκεται πάνω στην πλατεία. Στην λεωφόρο πριν από την πλατεία βρίσκεται το «Ίδρυμα Υιών Φωκά-Κοσμετάτου». Δημιουργήθηκε το 1984 με κληροδότημα των αδελφών Σπύρο και Νικόλαο Κοσμετάτο. Η διατηρητέα οικία, η οποία ξαναχτίστηκε μετά τον σεισμό του 1953 μετετράπη σε μουσείο και πινακοθήκη για την στέγαση προσωπικών συλλογών. Μέσα θα βρει ο επισκέπτης λιθογραφίες Επτανησιακού και Ελληνικού Ενδιαφέροντος, λιθογραφίες του Γαλλικου 18^ο αιώνα, καθώς και νομίσματα και χαρτονομίσματα Μεσογειακού χώρου.

Λίγο μετά την πλατεία και στην λεωφόρο των Ριζοσπαστών ή αλλιώς στον Φοινικόδρομο, όπως είναι γνωστή, βρίσκεται άλλη μια οικία των Κοσμετάτων. Είναι ένα από τα ελάχιστα διασωθέντα κτήρια που άντεξαν το μένος του εγκέλαδου. Το σπίτι που ήταν διώροφο ενώ τώρα είναι μόνο το ισόγειο, γκρεμίστηκε εσωτερικά, παραμένουν όμως αρκετές από τις ζωγραφιές που κοσμούν το ταβάνι και διασώθηκαν οι εξωτερικοί τοίχοι. Μετά τον θάνατο του Κοσμετάτου δόθηκε στον Δήμο Αργοστολίου ως κληροδότημα.

Πάνω από την πλατεία Βαλλιάνου βρίσκεται ο περίφημος κήπος του Νάπιερ. Ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα πάρκα διότι είναι υπερυψωμένο και διαθέτει μεγάλη ποικιλία δέντρων. Ιστορικά τον 19^ο αιώνα στην περιοχή Κουτούπι στο Αργοστόλι υπήρχε ένα αμπέλι. Επί Αγγλοκρατίας ο Τοποτηρητής Κεφαλληνίας Συνταγματάρχης Sir Charles James Napier αγόρασε το 1828 από τον Πέτρο Βαλσαμάκη την έκταση αυτή. Στην αρχή ο Αρχιεπίσκοπος ζήτησε από τον Νάπιερ να γίνει νοσοκομείο όμως το έργο αυτό δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Τον Νοέμβριο του 1905 διαμορφώθηκε σε Δημοτικό Άλσος με ένα κιόσκι στο κέντρο του και λειτουργούσε σαν χώρος αναψυχής και ψυχαγωγίας. Τον επόμενο χρόνο κατασκευάστηκε και η προτομή του Νάπιερ από τον γλύπτη Ιωάννη Κόκκινο και στην βάση της υπήρχε μια επιγραφή. Κατά την διάρκεια των Ιταλογερμανικών κατακτητών υπέστη καταστροφές και βανδαλισμούς. Μετά τον σεισμό ακολουθεί η οριστική εγκατάλειψη του κήπου μέχρι την περίοδο 2003-2004 όπου πραγματοποιήθηκε η ανάπλαση του με χρηματοδότηση από το Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Ο κήπος επανήλθε στην αρχική του μορφή, φυτεύτηκαν λουλούδια και ξαναχτίστηκε βάσει φωτογραφιών το κιόσκι που προϋπήρχε. Το 2004 κατά την περιφορά της Φλόγας των Ολυμπιακών Αγώνων η τελετή τελέστηκε στον κήπο του Νάπιερ.

Ο Νίκος Καββαδίας αποτελεί έναν από τις πιο φημισμένες προσωπικότητες του νησιού και έναν από τους πλέον πιο αγαπημένους ποιητές σε όλη την Ελλάδα. Έγραψε πλήθος ποιημάτων πολλά από τα οποία μελοποιήθηκαν και τραγουδήθηκαν από έντεχνους τραγουδιστές. Στο τέρμα του λιμανιού του Αργοστολίου στήθηκε το άγαλμα του ως φόρο τιμής σε αυτόν τον τόσο σημαντικό άνθρωπο που καταγόταν από το όμορφο νησί μας και συγκεκριμένα από το Φισκάρδο.

Ξεκινώντας από την πλατεία Βαλλιάνου, περνώντας από την οδό των Ριζοσπαστών με κατεύθυνση τη Λάσση, στην κορυφή του λόφου βρίσκεται ένα μνημείο που αντικατοπτρίζει την νεότερη ιστορία στην Κεφαλονιά. Πρόκειται για το μνημείο που φτιάχτηκε προς τιμήν των Ιταλών που χάθηκαν από τα πυρά των Γερμανών. Συγκεκριμένα οι Ιταλοί είχαν έρθει το 1941 να καταλάβουν την Κεφαλονιά μετά την κατάρρευση του ελληνικού μετώπου. Λόγω της υπεροψίας των Γερμανών, οι Ιταλοί που βρίσκονταν μέχρι τότε στο πλευρό τους τάχθηκαν με το πλευρό της Αμερικής. Για αυτό οι Γερμανοί κατέκτησαν όλα τα εδάφη των Ιταλών και επειδή οι δεύτεροι αρνιόνταν να παραδώσουν τα όπλα τους σκότωναν με την πρώτη ευκαιρία. Αυτό ακριβώς συνέβη και στο νησί όταν 10.000 Ιταλοί της μεραρχία Άκουι δεν παρέδωσαν τα όπλα και αποδεκατίστηκαν από τους Ναζί. Σήμερα το μνημείο δεσπόζει για να θυμίζει στους παλιούς και να προδιαθέτει τους καινούριους πόσα δεινά μπορούν να προκληθούν από πολέμους

Διαδρομή που σίγουρα θα σας μαγέψει είναι η διαδρομή γνωστή ως ο γύρος της Λάσσης που σίγουρο προορισμό έχει τις Καταβόθρες. Οι Καταβόθρες είναι ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο όπου το νερό της βροχής μπαίνει μέσα σε υπόγεια τούνελ κοντά στην ακτή και εξαφανίζονται. Τα τούνελ αυτά περνούν κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας και καταλήγουν μετά από κάποιες μέρες στην άλλη πλευρά του νησιού, στο σπήλαιο Μελισσάνης και στον Καραβόμυλο. Πρώτος που παρατήρησε το φαινόμενο ήταν ο άγγλος Stewens όπου εντυπωσιάστηκε με αυτό και δημιούργησε εκεί μύλους. Την ίδια εποχή ένας γνωστός γεωλόγος Μηλιαρέσης μελέτησε την επίδραση των σεισμών στο φαινόμενο αυτό. Ύστερα από μελέτες μετά από σεισμούς και ειδικότερα μετά τον μεγάλο σεισμό του 1953 παρατηρήθηκε ότι δεν υπήρξε καμία μεταβολή στην ροή της θάλασσας και οι μύλοι συνεχίζουν να λειτουργούν άψογα. Λίγο από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο οι μύλοι λειτούργησαν και ως παγοποιείο. Εξήγηση για το φαινόμενο δόθηκε το 1963 από Αυστριακούς Γεωλόγους. Έριξαν ποσότητα χρωστικών σε μια από τις καταβόθρες και παρακολουθώντας το ταξίδι του νερού παρατήρησαν ότι μετακινείται βορειοδυτικά κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και αφού ενώνεται με τα νερά της βροχής καταλήγει στο σπήλαιο της Μελισσάνης και σε μια κυκλική λίμνη στον Καραβόμυλο, ένα χωριό κοντά στην Σάμη.